De vermaarde Egyptische archeoloog en voormalig minister van Oudheden Zahi Hawass is terug op het campagne pad en kondigt een nieuwe poging aan om de Steen van Rosetta van het British Museum terug te brengen naar zijn vaderland. Hawass vertelde de krant The National uit het Midden-Oosten dat de Steen van Rosetta, samen met de buste van Nefertiti (nu in het Neues Museum in Berlijn) en het plafond van de Dendera Dierenriem (in het Louvre), permanent aan Egypte moet worden teruggegeven.
De Steen van Rosetta (196 v. Chr.) werd ontdekt in Memphis, Egypte, in 1799 door een Franse militair. Twee jaar later werd het door Britse troepen in Alexandrië in beslag genomen en naar Engeland verscheept. In 1802 werd de stele, die het mogelijk maakt de hiërogliefen te ontcijferen, aan het British Museum geschonken.
De buste van Nefertiti (ca. 1340 v. Chr.), die in 1912 door de Duitse archeoloog Ludwig Borchardt in Amarna werd ontdekt, wordt bewaard in het Neues Museum in Berlijn. Het zandstenen dierenriemplafond met sterrenkaart (50 v. Chr.) werd in Dendera ontdekt door de Franse archeoloog Vivant Denon in 1799. In 1822 werd het verwijderd en naar Parijs vervoerd voor de Franse Nationale Bibliotheek; in 1922 werd het Zodiakplafond overgebracht naar het Louvre Museum.
Hawass vertelde The National dat hij van plan is een petitie te lanceren “ondertekend door een groep Egyptische intellectuelen” die hij in oktober naar relevante Europese musea zal gaan sturen. “Ik geloof dat deze drie voorwerpen uniek zijn en in Egypte thuishoren,” zei hij, zich beroepend op de huidige trend van repatriëring van voorwerpen uit westerse musea, zoals bronzen uit Benin. Hawass kon niet worden bereikt voor commentaar.
In 2011 was Hawass minister van Oudheden van Egypte, maar sindsdien werkt hij onafhankelijk. In 2007 verzocht hij om de drie voornoemde schatten in bruikleen te mogen geven voor het zeer ambitieuze en lang uitgestelde Grote Egyptische Museum bij de piramiden, dat later dit jaar zou worden geopend.
In 2019 heeft Hawass zijn campagne voor teruggave nieuw leven ingeblazen en de directeuren van de Berlijnse Staatsmusea, het British Museum en het Louvre Museum gevraagd: “Hoe kunt u weigeren om uit te lenen aan het nieuwe Groot Egyptisch Museum als u zoveel antiquiteiten uit Egypte hebt meegenomen?” Het Groot Egyptisch Museum zal het grootste en beste ter wereld zijn.” Alle drie musea weigerden zijn bruikleenverzoeken.
Een woordvoerder van het British Museum zegt: “In het British Museum kunnen bezoekers de Steen van Rosetta zien naast andere monumenten uit de faraonische tempels, maar ook in de bredere context van andere culturen uit de oudheid, met inbegrip van hun tijdgenoten zoals Rome, Athene en Perzië, waardoor het publiek deze enorme boog van de geschiedenis kan verkennen…. net als de hele collectie is de Steen van Rosetta beschikbaar voor alle geïnteresseerden, zowel in de galerijen als op afspraak ter ondersteuning van academisch onderzoek. We bereiken ook een breed publiek wereldwijd via onze website en 3D-scans van de objecten op onze Sketch Fab-website, waartoe ook de Steen van Rosetta behoort.” De Steen van Rosetta zal te zien zijn in de komende tentoonstelling Hieroglyphs: unlocking ancient Egypt (13 oktober-19 februari 2023).
